สิวหัวช้าง เป็นอีกหนึ่งปัญหาผิวที่ค่อนข้างรุนแรง เจ็บปวด และสร้างความไม่มั่นใจได้ เมื่อรักษาหายแล้วยังมีปัญหารอยสิวตามมาให้กวนใจ ในบทความนี้จึงจะพาไปทำความเข้าใจว่าสิวหัวช้างเกิดจากอะไร? พร้อมแนะนำวิธีรักษาอย่างถูกต้อง และเห็นผลมากที่สุด
5 สาเหตุหลัก สิวหัวช้างเกิดจากอะไร?
Table of Contents
สิวหัวช้าง (Nodulocystic acne หรือ Severe Nodular acne) คือ สิวอักเสบประเภทหนึ่ง มีลักษณะเป็นตุ่มบวมแดงขนาดใหญ่กว่าสิวชนิดอื่น จนสามารถสังเกตเห็นได้จากภายนอก สิวหัวช้างจะมีทั้งแบบมีหัวหรือไม่มีหัว หากใช้นิ้วกดลงที่สิวจะรู้สึกว่าเป็นเม็ดไตแข็ง ๆ และเจ็บ ในระยะแรกจะมีลักษณะเป็นตุ่มแดง ๆ เมื่ออักเสบขึ้นเรื่อย ๆ จะมีอาการปวด บวม แดง เมื่อสัมผัสจะรู้สึกอ่อนนุ่มเพราะมีหนองอยู่ภายใน แล้วสิวหัวช้างเกิดจากอะไร? การเกิดสิวหัวช้างนั้น เกิดจาก 5 สาเหตุหลัก ดังนี้
1. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ทำให้ร่างกายเกิดภาวะผลิตฮอร์โมนแอนโดรเจนเกิน (Hyperandrogenism) ซึ่งฮอร์โมนชนิดนี้จะเข้าไปกระตุ้นการทำงานของต่อมไขมัน ทำให้ผิวผลิตน้ำมันออกมาจำนวนมาก จนเกิดการอุดตันของรูขุมขน และเป็นสิว จะสังเกตได้ว่าวัยรุ่นมักเป็นสิวอักเสบ สิวหัวช้างมากกว่าวัยอื่น ๆ เพราะเป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนนั่นเอง
2. การทำงานของแบคทีเรีย C.acne
แบคทีเรีย C.acne (Cutibacterium acnes) หรือ P.acne (Propionibacterium acnes) เป็นแบคทีเรียที่อาศัยอยู่บนผิวหนังและรูขุมขนอยู่แล้ว แต่เมื่อมีจำนวนแบคทีเรียเพิ่มขึ้น ระบบภูมิคุ้มกันจะตอบสนองเพื่อกำจัดแบคทีเรียเหล่านี้ โดยภาวะการตอบสนองของภูมิคุ้มกันเรียกว่าการอักเสบ และเมื่อเกิดการอักเสบรุนแรง ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดสิวหัวช้างได้
3. เซลล์ในรูขุมขนมากเกินไป
โดยปกติแล้ว เมื่อเซลล์ในรูขุมขนหมดอายุขัยจะหลุดออกมาจากรูขุมขนตามปกติ แต่หากเซลล์ในรูขุมขนเพิ่มจำนวนเซลล์มากเกินไป (Follicular epidermal hyperproliferation) และเซลล์ที่ตายแล้วหลุดลอกออกได้ไม่ดีพอ เซลล์ที่ตายแล้วจึงเสี่ยงไปอุดตันที่รูขุมขน อีกทั้งยังมีน้ำมันจากต่อมไขมัน (Sebum) รวมถึงแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในรูขุมขนอยู่แล้ว ไม่สามารถออกสู่ภายนอก และทับถมเรื่อย ๆ จนเป็นสิวอุดตันที่สามารถพัฒนาไปเป็นสิวหัวช้างได้นั่นเอง
4. ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากเกินไป
การสร้างไขมันหรือน้ำมันจากต่อมไขมันที่มากเกินไป (Excess sebum production) คือ การที่ต่อมไขมันสร้างน้ำมันที่เรียกว่า Sebum ออกมามากเกินใต้ผิวหนัง ซึ่งน้ำมันเหล่านี้เป็นอาหารชั้นดีของแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิวหรือ P.acnes ทำให้เกิดการอักเสบบนผิวหนังจนเป็นต้นเหตุของการเกิดสิว
5. พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน
นอกจากปัจจัยภายในร่างกายแล้ว ยังมีปัจจัยจากนอกร่างกายที่มีผลต่อการเกิดสิวเช่นกัน อย่างการมีพฤติกรรมที่รบกวนผิว ไม่ว่าจะเป็นการล้างเครื่องสำอางไม่สะอาด การพักผ่อนไม่เพียงพอ การใช้มือไม่สะอาดสัมผัสใบหน้าบ่อย ๆ การดื่มน้ำน้อยจนผิวขาดความชุ่มชื้น ล้วนแล้วแต่เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดการอุดตันจนกลายเป็นสิว
วิธีการดูแลรักษาสิวหัวช้าง
ใช้ยารักษาสิวหัวช้าง
ยาในกลุ่มของ Retinoids, Benzoyl Peroxide และ Azelaic Acid จะออกฤทธิ์ต้านการอักเสบ ลดการทำงานของแบคทีเรีย ลดการทำงานของต่อมไขมัน ทำให้สิวหัวช้างอักเสบน้อยลง โดยใช้ยาทาบริเวณที่เป็นสิวหัวช้าง ทั้งนี้การใช้ยาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของสิวหัวช้าง โดยหมออาจจะพิจารณาใช้ยาร่วมกับยากลุ่มอื่น ๆ เพื่อยาออกฤทธิ์ได้ดีขึ้น ผลการรักษามีประสิทธิภาพมากขึ้น
ไม่บีบ เค้นสิวหัวช้าง
กฎเหล็กสำคัญของคนเป็นสิวหัวช้าง คือ ห้ามบีบ เค้นสิวหัวช้างเด็ดขาด ปล่อยสิวแตกเองและยุบตัวอย่างเป็นธรรมชาติ เพราะการบีบสิวหัวช้างจะทำให้เกิดแผลขนาดใหญ่หรือหลุมสิวลึก และอาจนำไปสู่การอักเสบต่อไป นอกจากนี้ในระหว่างที่เป็นสิวหัวช้างแนะนำให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้าโดยไม่จำเป็น และลดการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีฤทธิ์รุนแรง
เลเซอร์และบำบัดด้วยแสง
ปัจจุบันมีหัตถการเลเซอร์รักษาสิวโดยเฉพาะ โดยใช้แสงเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรีย P.acne ซึ่งเป็นต้นเหตุของการเกิดสิว และลดการทำงานของต่อมไขมัน กำจัดไขมันที่อุดตันสิว แต่หลังจากรักษาสิวแล้วอาจมีปัญหารอยสิว หรือหลุมสิวตามมา แนะนำเลเซอร์ประเภท Pico Laser เลเซอร์กำจัดเม็ดสีใต้ผิวหนัง อันเป็นสาเหตุของรอยต่าง ๆ รวมทั้งกระตุ้นคอลลาเจนและอีลาสติน ให้ผิวเรียบเนียนมากขึ้น
เมื่อได้รู้แล้วว่าสิวหัวช้างเกิดจากอะไร ดังนั้นควรหลีกเลี่ยงสาเหตุที่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เช่น พฤติกรรมที่มีผลต่อการเกิดสิว จะช่วยไม่ให้เกิดปัญหาสิวหัวช้างซ้ำซาก อย่างไรก็ตามสิวหัวช้าง เป็นสิวที่มีความอักเสบรุนแรงกว่าสิวชนิดอื่น ๆ การพบแพทย์เพื่อรักษาอย่างถูกวิธีจึงเป็นสิ่งที่แนะนำ รวมทั้งอย่าลืมเสริมความแข็งแรงให้กับผิวด้วยการทำหัตถการ เช่น อัลเทอร่า จะช่วยกระตุ้นคอลลาเจน เพิ่มความแข็งแรงโครงสร้างผิวอย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องพึ่งมีดหมอ หากใครสนใจหรือมีปัญหาผิวหนัง สามารถเข้ามาปรึกษาคุณหมอได้ที่อทิตาคลินิก ทีมแพทย์ของเรายินดีให้คำปรึกษาอย่างตรงไปตรงมา ด้วยความเชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านผิวหนังโดยตรง และประสบการณ์ที่สั่งสมมายาวนานกว่า 18 ปี มั่นใจได้ว่าคุณจะได้รับการรักษาได้อย่างตรงจุด ปลอดภัย ผลลัพธ์เป็นที่น่าพอใจ
