เคยเป็นไหม? ใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวบางชนิดที่เขาว่าดี แต่กลับมีอาการแพ้ เป็นผื่น คัน อย่างน่ารำคาญใจ แล้วอาการแบบนี้เรียกว่า ผิวระคายเคืองหรือผิวแพ้ง่าย? ก่อนจะด่วนสรุปว่าผิวตัวเองเป็นอย่างไร มาลองทำความเข้าใจถึงความแตกต่างระหว่างผิวระคายเคืองกับผิวแพ้ง่ายในบทความนี้
สังเกตอาการผิวระคายเคืองเป็นยังไง?
Table of Contents
ผิวระคายเคือง คือ ภาวะของอาการคันหรือระคายเคือง เกิดขึ้นเมื่อผิวสัมผัสกับมลพิษหรือสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เช่น น้ำหอม แอลกอฮอล์ หรือสารเคมีในเครื่องสำอาง เป็นต้น รวมทั้งเมื่อผิวสัมผัสกับสภาวะที่ร้อนหรือเย็นจนเกินไป สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทั่วไป แต่ไม่ทุกครั้ง ขึ้นอยู่กับสภาพผิวในช่วงเวลานั้น ๆ ว่าแข็งแรงหรือบอบบาง และสามารถหายได้เพียงหยุดพฤติกรรมที่ทำให้ผิวบอบบาง
ผิวระคายเคือง อาการเป็นอย่างไร
ผิวระคายเคือง อาการที่แสดงออกคือความรู้สึกไม่สบายผิว เหมือนมีผดผื่น ผิวมีสภาพบอบบาง แห้งกร้าน ลอก รู้สึกคันหรือแสบยิบ ๆ เหมือนโดนเข็มแทง เมื่อสัมผัสกับสิ่งที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง
ผิวระคายเคือง ขึ้นอยู่กับอะไร
- ความแข็งแรงของผิวในช่วงเวลานั้น ๆ : โดยหากผิวมีความบอบบาง มีการขัดลอกผิวเกินความจำเป็น จะทำให้มีความเสี่ยงที่จะเกิดอาการผิวระคายเคืองได้ง่ายกว่าคนทั่วไป
- ปริมาณและระยะเวลาที่ใช้ผลิตภัณฑ์ : หากใช้ผลิตภัณฑ์บางชนิดในปริมาณมาก และใช้เป็นระยะเวลานาน ก็มีโอกาสระคายเคืองผิวสูง เพราะมีการสะสมการระคายเคืองไปทีละนิด
- ความเข้มข้นของสารก่อระคายเคือง : หากผลิตภัณฑ์ที่ใช้มีสารก่อระคายเคืองที่เข้มข้นเกินไป จะทำให้ระคายเคืองผิวได้ง่าย เช่น ผลิตภัณฑ์ที่มี AHA สูง จะรู้สึกคันและแสบเหมือนโดนเข็มแทง
ผิวระคายเคืองกับผิวแพ้ง่ายไม่เหมือนกัน!
แม้ว่าผิวแพ้ง่ายและผิวระคายเคือง อาการที่แสดงออกจะคล้ายคลึงกัน คือ เป็นผื่น คัน แสบ แต่จริง ๆ แล้วผิวระคายเคืองกับผิวแพ้ง่ายไม่เหมือนกัน! โดยแบ่งความแตกต่างที่เห็นได้ชัดออกเป็น 2 ข้อ ดังนี้
1. สาเหตุ
ผิวระคายเคือง เกิดจากสภาพผิวบอบบางในช่วงเวลานั้น ๆ ซึ่งเกิดจากปัจจัยภายใน เช่น ความเครียด ฮอร์โมน หรือปัจจัยภายนอก เช่น สารเคมีในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ มลภาวะ ฝุ่นละออง หรือการทำหัตถการที่ส่งผลต่อความแข็งแรงของผิว ส่วนผิวแพ้ง่าย เกิดจากกรรมพันธุ์ สามารถตรวจสอบด้วยการตรวจ Patch Test เพื่อหาว่าแพ้สารชนิดใด และหลีกเลี่ยงการสัมผัสถูกสารเหล่านั้น
2. บริเวณที่มีอาการ
หากผิวแพ้ง่าย ไม่ว่าจะทาผลิตภัณฑ์นั้นบนส่วนไหนของร่างกาย ก็จะเกิดอาการผื่น บวม แดงกับส่วนอื่นของร่างกายเช่นกัน ในขณะที่ผิวระคายเคืองจะไม่แสดงอาการกับทุกส่วนของร่างกายเหมือนอาการแพ้ เช่น ครีมที่ใช้ทำให้ผิวหน้าระคายเคือง แต่เมื่อนำมาทาผิวกายกลับไม่มีอาการใด ๆ เป็นต้น
จะเห็นได้ว่าผิวแพ้ง่ายเป็นเรื่องเฉพาะบุคคล ผิวแต่ละคนก็แพ้สารแตกต่างกันไป ส่วนผิวระคายเคืองมักเกิดขึ้นได้กับคนส่วนใหญ่ คนอื่น ๆ ก็มีอาการเหมือนกัน โดยส่วนใหญ่เมื่อมีอาการ มากกว่า 80-90% จะเป็นอาการระคายเคือง และอีก 10-20% เท่านั้นที่ผิวแพ้ง่ายจริง ๆ
วิธีดูแลรักษาเมื่อผิวระคายเคือง
วิธีดูแลรักษาเมื่อผิวระคายเคือง คือ การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่มีมาตรฐาน หลีกเลี่ยงสารเคมีที่อาจกระทบต่อสุขภาพผิว และหากเริ่มรู้สึกว่าผิวมีอาการระคายเคือง ให้หยุดใช้ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวทันที รวมทั้งอย่าลืมที่จะมองหาหัตถการที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้กับโครงสร้างผิว เช่น การทำ อัลเทอร่า หรือ HIFU เป็นต้น
อ่านจบแล้ว หลายคนคงแยกได้แล้วว่าตนเองเป็นคนผิวแพ้ง่ายหรือผิวระคายเคืองกันแน่ สิ่งสำคัญคือเมื่อมีอาการ ควรสังเกตตัวเองว่าในช่วงนั้นมีปัจจัยที่ทำให้ผิวบอบบางเป็นพิเศษหรือไม่ เช่น มีอาการเครียด ออกแดดบ่อย พักผ่อนน้อย เพื่อที่จะได้ทราบสาเหตุที่แท้จริงของอาการ อย่างไรก็ตามวิธีที่ปลอดภัยและตรงจุดมากที่สุดคือการปรึกษาแพทย์ผิวหนัง เพื่อที่แพทย์จะได้แนะนำการรักษาที่ถูกวิธี ซึ่งที่อทิตาคลินิก ทีมแพทย์มีความเชี่ยวชาญด้านผิวหนังโดยเฉพาะ จบด้านผิวหนังมาจากสถาบันผิวหนังอเมริกาโดยตรง ยินดีให้คำปรึกษาและหาวิธีแก้ปัญหาผิวของคุณได้อย่างตรงจุดแบบเคสต่อเคส พร้อมบริการอื่น ๆ ที่จะช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับโครงสร้างผิว เช่น อัลเทอร่า HIFU ให้คุณมั่นใจได้ว่ามาที่นี่จะได้ดูแลครบจบทุกปัญหาผิว